Οι διάφορες μορφές εναλλακτικού τουρισμού, οι οποίες προσφέρονται στην Κύπρο μπορούν να αποτελέσουν ελκυστικό παράγοντα προσέλκυσης επισκεπτών από το εξωτερικό. Άλλωστε, κύρια χαρακτηριστικά του εναλλακτικού τουρισμού είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η αειφορία των οικοσυστημάτων, η βιωματική επαφή του επισκέπτη με τον τοπικό πολιτισμό, τα μνημεία, τα ήθη και έθιμα, η αγροτική ζωή, η τοπική γαστρονομία. Πώς όμως θα μπορέσει να επωφεληθεί το τουριστικό προϊόν από τη διασύνδεση με τη γεωργία;

Αξιοποίηση γαστρονομίας

Ο «Π» επικοινώνησε με το Γραφείο του Επιτρόπου Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, το οποίο μας ενημέρωσε ότι στο πλαίσιο του νέου πρότυπου ορεινού τουριστικού προϊόντος, το οποίο προτείνεται στην Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων (ΕΣΑΟΚ) και προωθείται σε συνεργασία με το αρμόδιο Υφυπουργείο Τουρισμού, βασική συνιστώσα αποτελεί η διασύνδεση του τουρισμού με τα αγροδιατροφικά προϊόντα, επιδιώκοντας την αξιοποίηση στο μέγιστο δυνατόν τη διαρκώς αυξανόμενη διεθνή τάση του γαστρονομικού τουρισμού, προς όφελος της τοπικής οικονομίας.

Η γαστρονομία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, η προστασία και ορθολογική διαχείριση της οποίας προωθείται μέσα από το υπό σύσταση Ίδρυμα Πολιτισμού Ορεινών Κοινοτήτων με στόχο την ανάδειξή της ως ενεργό στοιχείο της τοπικής ταυτότητας και οικονομίας, σύμφωνα με το Γραφείο του Επιτρόπου.

Αλυσίδες αξίας

Για να καταστεί ανταγωνιστική η πρωτογενής παραγωγή, πρέπει να ενσωματωθεί σε μια αλυσίδα αξίας. Η τοπική αγροδιατροφική αλυσίδα θα πρέπει να λειτουργεί έτσι ώστε η παραγωγή από το χωράφι να περάσει στη μεταποίηση και στη συνέχεια να διατεθεί ως τελικό προϊόν στο ράφι, με την πιστοποίηση που εγγυάται ότι τηρεί τους όρους της βιώσιμης και εδαφικής ανάπτυξης της υπαίθρου, όπως μας υπογραμμίζουν από το Γραφείο του Επιτρόπου.

«Η διασύνδεση των παραγωγικών τομέων της ορεινής οικονομίας αποτελεί στρατηγικό μας στόχο με τους τρεις βασικούς πυλώνες της ορεινής οικονομίας (γεωργία, μεταποίηση, τουρισμός) δημιουργώντας μια από τις σημαντικότερες αλυσίδες αξίας που πρέπει να διαμορφωθούν στην Κύπρο, ο οποίος πέρα από την ΕΣΑΟΚ εντάσσεται στις προτεραιότητες της στρατηγικής προσέγγισης της Νέας Βιομηχανικής Πολιτικής για τη δημιουργία αλυσίδων αξίας», συμπληρώνουν.

«Κοινή μας πεποίθηση με το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας είναι ότι η κυπριακή μεταποίηση μπορεί και θα πρέπει να αναδείξει ταυτόχρονα, τόσο το εντατικό μοντέλο ανάπτυξης της βιομηχανίας/βιοτεχνίας, όσο και το εκτατικό μοντέλο ανάπτυξης της βιοτεχνίας και της οικοτεχνίας (ορεινή μεταποίηση), για να συμβάλει στην ταυτότητα των προϊόντων της, στην ανάδειξη του τουριστικού και του εξαγωγικού της προϊόντος αλλά και στη βελτίωση της απασχόλησης, της παραγωγικότητας και της συνεισφοράς της στο ΑΕΠ της χώρας», προσθέτουν.

Brand name

«Όραμά μας είναι τα «Τροοδίτικα αγροδιατροφικά προϊόντα» να αποκτήσουν το δικό τους brand, όχι τόσο ως όρος του μάρκετινγκ που περιγράφει ένα συγκεκριμένο όνομα, σύμβολο ή συσκευασία, το οποίο ξεχωρίζει ένα προϊόν από κάποιο άλλο αντίστοιχου προμηθευτή, όσο ως προϊόντα με διακριτή ταυτότητα και ποιότητα», τονίζουν από το Γραφείο του Επιτρόπου Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων.

Τα αγροδιατροφικά προϊόντα Τροόδους πρέπει να συνδέονται με έναν άυλο «κόσμο» από προσδοκίες, αναμνήσεις, ιστορίες και συναισθήματα, δημιουργώντας συνειρμούς εμπιστοσύνης, παραδοσιακότητας, κληρονομιάς, σύνδεσης με τον τόπο, ασφάλειας και ποιότητας, κάτι που θα τα διαφοροποιεί σημαντικά με άλλα αντίστοιχα προϊόντα που κατά τα άλλα μοιάζουν ίδια, διασφαλίζοντας μέσω εγγυήσεων τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, μας εξηγούν.

Το brand τροοδίτικο προϊόν θα καθορίζει τη στρατηγική ανταγωνιστικής τοποθέτησής τους στην αγορά (brand strategy) και θα επηρεάζει την απόφαση του καταναλωτή να επιλέξει κάποιο από αυτά έναντι κάποιου άλλου, συμπληρώνουν.

«Καθιερώνοντας το brand «Αγροδιατροφικά προιόντα Τροόδους», θα μπορέσουμε να διεκδικήσουμε μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους σε σχέση με τα υπόλοιπα προϊόντα. Η εμπειρία δείχνει ότι τα επώνυμα προϊόντα που επενδύουν μπροστά από τον ανταγωνισμό, εδραιώνονται στην αγορά και καθίσταται ανθεκτικότερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης».

Προώθηση διαδρομών

Επίσης, μας ανέφεραν ότι θα προωθηθεί η ενίσχυση και η ανάπτυξη νέων θεματικών και πολυθεματικών διαδρομών με σκοπό την συνολική γνωριμία των επισκεπτών με τον τόπο. Για παράδειγμα, προωθείται ο προσδιορισμός και η αναγνώριση της έννοιας και του περιεχομένου του πολυλειτουργικού – επισκέψιμου αγροκτήματος και των δραστηριοτήτων που μπορούν εκεί να αναπτυχθούν καθώς και των όρων ανάπτυξης αυτών των δραστηριοτήτων για ενίσχυση του γεωργικού εισοδήματος και εμπλουτισμό του ιδιότυπου ορεινού τουριστικού προϊόντος.

Η αναγνώριση του επισκέψιμου αγροκτήματος προτείνεται από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως να ενταχθεί στην επόμενη τροποποίηση της Δήλωσης Πολιτικής. Στην αναγνώριση του πολυλειτουργικού – επισκέψιμου αγροκτήματος θα συμβάλουν, με βάση και τις αρμοδιότητές τους, το Τμήμα Γεωργίας (Υπουργείο Γεωργίας), το Τμήμα Βιομηχανίας και Τεχνολογίας (Υπουργείο Ενέργειας) και το Υφυπουργείο Τουρισμού, καταλήγουν.

Απαραίτητη η στήριξη της τοπικής αγοράς για την τόνωση της υπαίθρου

Η τοπική αγορά χρειάζεται άμεσα μία ένεση ρευστότητας με στόχο τη στήριξη της οικονομίας και την ενίσχυση των ντόπιων παραγωγών. Τα περισσότερα καταστήματα πώλησης προϊόντων και παροχής υπηρεσιών έχουν ήδη ανοίξει, κατά την πρώτη φάση της άρσης των περιοριστικών μέτρων, τηρώντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας. Εργαζόμενοι με προστατευτικές μάσκες, γάντια, αντισηπτικά, τηρώντας απόσταση ασφαλείας έχουν επανέλθει στις θέσεις εργασίας τους για να εξυπηρετήσουν τους καταναλωτές και να αντεπεξέλθουν στην οικονομική ζημιά που προκάλεσε η καραντίνα. Αναμφισβήτητα, οι επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης εξαιτίας του κορωνοϊού είναι εμφανείς και στον αγροτικό τομέα, ο οποίος έχει πληγεί και χρειάζεται απαραίτητα τη στήριξη των καταναλωτών, ώστε να τονωθεί. Τα κέρδη από την ενίσχυση της υπαίθρου είναι πολλά και αντανακλώνται στην ευρύτερη κοινωνία, μέσα από μια υγιή αλυσίδα αγορών.

Τα οφέλη

Τα οφέλη, τα οποία προκύπτουν από τη στήριξη της τοπικής αγοράς υπογραμμίζει στον «Π» η διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Ανδρούλα Γεωργίου. Συγκεκριμένα, σημειώνει ότι «η στήριξη της τοπικής αγοράς από τον Κύπριο καταναλωτή είναι σημαντική γιατί στηρίζεται η τοπική οικονομία, ειδικότερα το εισόδημα του αγροτικού κόσμου και κατ’ επέκταση η ύπαιθρος». Αναλυτικότερα, εξηγεί ότι «διασφαλίζεται ένα δίκαιο βιοτικό επίπεδο για τους αγρότες και δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Με την αγορά τοπικών προϊόντων δημιουργούνται συνειδήσεις και γευστικές προτιμήσεις για τα τοπικά μας προϊόντα. Ταυτόχρονα μειώνονται οι εκροές συναλλάγματος προς το εξωτερικό, ενώ σημαντική είναι και η διάθεση των κυπριακών προϊόντων».

Τοπικά προϊόντα

Ενδεικτικά, στην Κύπρο δραστηριοποιούνται δέκα επιχειρήσεις με την παραγωγή ή/και διάθεση προϊόντων Προστατευμένης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευμένης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ), σύμφωνα με την κ. Γεωργίου. Αναλυτικότερα, τα προϊόντα είναι τα εξής:

- Κουφέτα αμυγδάλου Γεροσκήπου (ΠΓΕ),

- Λουκούμι Γεροσκήπου (ΠΓΕ),

- Γλυκό τριαντάφυλλο Αγρού (ΠΓΕ),

- Κολοκάσι Σωτήρας/ κολοκάσι – πούλλες Σωτήρας (ΠΟΠ).

Επιπρόσθετα, η κ. Γεωργίου σημειώνει ότι, στον τομέα του οίνου, για την παραγωγή οίνου ΠΟΠ/ΠΓΕ, δραστηριοποιούνται 86 επιχειρήσεις. «Ωστόσο, στην τοπική αγορά δεν φαίνεται να έχει παρατηρηθεί έλλειψη γεωργικών εισαγόμενων προϊόντων, ώστε να αλλάξουν οι προτιμήσεις των καταναλωτών και αυτοί να στραφούν στα τοπικά προϊόντα», κατέληξε.