Ντόμινο αρνητικών εξελίξεων στη βιομηχανία πολυτελών αναπτύξεων που στήθηκε στη Λεμεσό, την Πάφο, την Αγία Νάπα, τον Πρωταρά και το Παραλίμνι, για ικανοποίηση της ζήτησης επενδύσεων με στόχο την πολιτογράφηση επενδυτών, προκαλεί η κυβερνητική απόφαση για κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος από 1η Νοεμβρίου.

Ο επιχειρηματικός κόσμος που ασχολείται με τον τομέα των ακινήτων προσπαθεί από χθες να αξιολογήσει τα νέα δεδομένα και τον οικονομικό αντίκτυπο που θα προκαλέσουν σε επιχειρήσεις που είχαν ως αντικείμενο την πώληση ακριβών ακινήτων σε όσους διεκδικούσαν κυπριακό διαβατήριο.

Ήδη από τον Σεπτέμβριο άρχισε να προβληματίζει τους επιχειρηματίες το μέλλον του επενδυτικού προγράμματος και δεν ήταν διστακτικοί να αναλάβουν το ρίσκο για νέες επενδύσεις, προτού ξεκαθαρίσει το θολό σκηνικό της πανδημικής κρίσης αλλά και πριν και καταλαγιάσει ο σάλος από τα δημοσιεύματα του Al Jazeera. Χθες, ήρθε το τελικό χτύπημα, με ορατό πλέον τον κίνδυνο δημιουργίας μεγάλου αποθέματος πολυτελών ακριβών διαμερισμάτων, αλλά και σοβαρών οικονομικών προβλημάτων στους επιχειρηματίες.

Και αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του τομέα των ακινήτων στην Κύπρο εξακολουθούν να είναι από τα ψηλότερα στην Ευρώπη, παρά τη σημαντική απομόχλευση των τελευταίων χρόνων. Μάλιστα, οι πολιτογραφήσεις ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που από το 2015 άρχισαν να μειώνονται τα προβληματικά δάνεια του κλάδου.

Δηλώσεις Developers στην εφημερίδα Φιλελεύθερος

Ο «Φ» μίλησε με ανθρώπους της αγοράς για το πώς βλέπουν την επόμενη μέρα. Άλλοι εμφανίστηκαν συγκρατημένοι και άλλοι προέβλεψαν τάχιστη αναστολή οικοδομικών έργων.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Aristo Developers, Θεόδωρος Αριστοδήμου, τόνισε στον «Φ» ότι έπρεπε να γίνει εξορθολογισμός του προγράμματος και όχι να καταργηθεί, προβλέποντας μεγάλη ζημιά για την οικονομία. Κάποιοι developers που προγραμμάτιζαν αναπτύξεις για πωλήσεις ακινήτων λόγω πολιτογραφήσεων θα διακόψουν τις προετοιμασίες, επεσήμανε, και όσοι δεν έχουν αρχίσει θα αναγκαστούν να αναβάλουν. Μεγάλος αριθμός επαγγελματιών και άλλων εργαζομένων που απασχολούνται στις κατασκευές θα πληγούν ανεπανόρθωτα, πρόσθεσε, λόγω του τερματισμού των έργων. 

Ο ιδρυτής του ομίλου Cyfield, Κυριάκος Χρυσοχόος, ανέφερε στον «Φ» ότι το τέλος του προγράμματος πολιτογραφήσεων θα επηρεάσει τις πόλεις, όπου οι αναπτύξεις πολυτελών κατοικιών είχαν ως στόχο τους επενδυτές που διεκδικούσαν κυπριακά διαβατήρια. Πιθανότατα, τόνισε, κάποια έργα να μην ξεκινήσουν καν και αυτό που μας ανησυχεί είναι τα προβλήματα που θα προκληθούν στις πληρωμές προμηθευτών και υπεργολάβων. «Όσοι ασχολούνται και με πωλήσεις πολυτελών ακινήτων που δεν έχουν σχέση με το κυπριακό διαβατήριο, δεν θα έχουν τόσο μεγάλο πρόβλημα στις εργασίες τους» πρόσθεσε.

Ο Λάκης Τοφαρίδης, εκτελεστικός πρόεδρος της  Tofarco, είπε στον «Φ» ότι σίγουρα θα επηρεάσει τον τομέα των ακινήτων η απόφαση για τερματισμό των πολιτογραφήσεων, αλλά κρίνει ότι οι τριγμοί στην οικονομία δεν θα είναι τόσο σοβαροί. «Πρέπει να ξεχωρίσουμε δυο πράγματα», σημειώνει: «Το ότι πωλήσεις πολυτελών ακινήτων σε ξένους γίνονται και θα γίνονται και χωρίς να έχουν σχέση με την παραχώρηση του κυπριακού διαβατηρίου. Για τις εταιρείες που οι εργασίες των ακινήτων είχαν σχέση αποκλειστικά με το κυπριακό διαβατήριο, θα βρεθούν σε πολύ δύσκολη θέση». Εκτιμά δε, ότι οι πωλήσεις ακινήτων για πολιτογραφήσεις είναι μειοψηφία σε σχέση με τις γενικότερες πωλήσεις σε ξένους αγοραστές.

Ο Πάνος Δανός, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Δανός /BNPPRE, ανέφερε ότι «δυστυχώς, η Κύπρος, αν και αποτελεί μια αναδυόμενη αγορά για τον κλάδο του real estate, εξακολουθεί να βρίσκεται εκτός του ‘ραντάρ’ των μεγάλων θεσμικών ξένων επενδυτών. Οι αγοροπωλησίες ακινήτων, ως ένα οργανωμένο και δομημένο επενδυτικό προϊόν με την πρέπουσα διαφάνεια αποτελεί κάτι νέο για τη χώρα μας. Τώρα, ένας ακόμη ανασταλτικός παράγοντας είναι η δυσφήμιση και η επίθεση που δέχεται η Κύπρος σε ό,τι έχει να κάνει με πολιτικούς και επιχειρηματίες και τη συμπεριφορά τους έναντι υπόπτων δυνητικών επενδυτών».

Ρεπορτάζ:  Θεανώ Θειοπουλου - Φιλελεύθερος