Εν μέσω έντονων επικρίσεων και αμφισβήτησης, κυρίως σε σχέση με όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας και έχουν να κάνουν με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα και τις κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποφάσισε πως θα πρέπει να βγει μπροστά και να επιχειρήσει να δώσει απαντήσεις σε όσα του καταλογίζει η αντιπολίτευση. Απόψε στις 20:00 στο διάγγελμά του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναμένεται να αναφερθεί εκτενώς στα όσα συζητιούνται στον δημόσιο διάλογο όλες αυτές τις ημέρες. Ωστόσο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η πιο ουσιώδης απάντηση για τον Πρόεδρο Αναστασιάδη δεν είναι άλλη από το πακέτο μέτρων που θα εξαγγελθεί αύριο Παρασκευή στις 11:30, παρουσία της υπουργού Δικαιοσύνης. Πρόκειται για το πολυαναμενόμενο πακέτο μέτρων για καταπολέμηση της διαφθοράς, το οποίο συζητείται εδώ και αρκετό καιρό, ενώ η αντιπολίτευση αναμένει στη γωνία έτοιμη να ασκήσει κριτική σε περίπτωση που δεν ικανοποιηθεί από αυτά που ακούσει.

Μονάδες εσωτερικού ελέγχου

Ο πρώτος πυλώνας στον οποίο προτείνονται μέτρα έχει να κάνει με την πρόληψη και την εκπαίδευση σε σχέση με τη διαφθορά. Η εκπαίδευση προσλαμβάνεται με την ευρύτερη έννοια καθώς προτείνονται μέτρα για εκπαίδευση της κοινωνίας των πολιτών, των στελεχών του δημόσιου τομέα, των νέων, των μαθητών, των δημόσιων υπαλλήλων, και όχι μόνο. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η συνεργασία με ακαδημαϊκά ιδρύματα (σε πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο) και ακαδημαϊκούς εξειδικευμένους στα εν λόγω ζητήματα. Θα προωθηθούν επίσης συγκεκριμένα εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές.

Δημιουργούνται νέοι μηχανισμοί

Ο δεύτερος πυλώνας μέτρων έχει να κάνει με τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων εργαλείων και μηχανισμών, με το νομοθετικό έργο, με τις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές στο κομμάτι της διαφθοράς, ενώ αφορά κυρίως θεσμικά ζητήματα και ζητήματα καταστολής. Στον πυλώνα αυτόν κομβικό ρόλο, μεταξύ άλλων, διαδραματίζει η μεταρρύθμιση και ο εκσυγχρονισμός στη Δικαιοσύνη, με κάποια μέτρα που ήδη βρίσκονται στη Βουλή και άλλα που βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας. Στον ίδιο πυλώνα εμπίπτει το νομοσχέδιο για τη δημιουργία ανεξάρτητης αρχής κατά της διαφθοράς, το νομοσχέδιο για τους whistleblowers αλλά και για το lobbying. Διαφοροποιήσεις αναμένονται επίσης και σε σχέση με την αύξηση των ποινών για καταδίκες που έχουν να κάνουν με υποθέσεις διαφθοράς.

Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι στον δεύτερο πυλώνα αφορά τον Κώδικα Δεοντολογίας καθώς όπου υπάρχει θα πρέπει να επικαιροποιηθεί και όπου δεν υπάρχει θα πρέπει να διαμορφωθεί. Ως γνωστόν, μεγάλη συζήτηση έγινε για τη Χάρτα των υπουργών του 2013, ένα στοιχείο που αποτελούσε το τελευταίο διάστημα σημείο κριτικής στον δημόσιο διάλογο. Αναμένεται πως θα ενδυναμωθεί και θα επανέλθει στο προσκήνιο το συγκεκριμένο ζήτημα με τις απαραίτητες επικαιροποιήσεις.

Δημιουργείται επίσης μηχανισμός ο οποίος θα έχει να κάνει καθαρά με ζητήματα Πόθεν Έσχες, Κώδικα Δεοντολογίας και σύγκρουση συμφερόντων, σε συγκεκριμένο πλαίσιο, με σαφή πλέον λογοδοσία όσων εμπίπτουν σε αυτόν. Από τα μέτρα δεν έμεινε εκτός ούτε η δημόσια υπηρεσία όπως και δημόσιοι υπάλληλοι – λειτουργοί οι οποίοι υπηρετούν σε σημαντικά πόστα (υψηλόβαθμα), καθώς μέσα από συγκεκριμένα μέτρα θα γίνει προσπάθεια να «προφυλαχθούν» και οι ίδιοι αλλά και το κράτος από φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς. Το σημείο αυτό βρίσκει σύμφωνα και τα πολιτικά κόμματα καθώς κάποια είχαν καταθέσει και σχετικές προτάσεις.

Πλατφόρμα ενημέρωσης

Ο τρίτος πυλώνας έχει να κάνει με μέτρα τα οποία ως πρωταρχικό στόχο έχουν την εποπτεία της υλοποίησης και εφαρμογής ολόκληρου του πακέτου μέτρων κατά της διαφθοράς, όπως επίσης και τη λογοδοσία προς και την ενημέρωση της κοινωνίας των πολιτών (με τη δημιουργία συγκεκριμένης διαδικτυακής πλατφόρμας). Υπάρχει επίσης πρόνοια στο πακέτο μέτρων για ομάδα που θα παρακολουθεί διαχρονικά την υλοποίηση και την εφαρμογή των μέτρων και θα εισηγείται κινήσεις επικαιροποίησης ή ενδυνάμωσης του υφιστάμενου πλαισίου ανά τακτά χρονικά διαστήματα.