Αποποινικοποιείται το σεξ μεταξύ ανηλίκων

 


Στην τροποποίηση της εναρμονιστικής νομοθεσίας που σκοπό έχει την πρόληψη και την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών όπως και την παιδική πορνογραφία, προχωρεί η Βουλή με απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν). Όπως διαπιστώθηκε από τις Βρυξέλλες, δεν μεταφέρθηκαν ορθά στο εθνικό μας δίκαιο ορισμένες σημαντικές διατάξεις της εναρμονιστικής νομοθεσίας (Οδηγία 2011/93/ΕΕ) με βάση τις οποίες, μεταξύ άλλων, δεν συνιστούν ποινικό αδίκημα οι σεξουαλικές δραστηριότητες μεταξύ παιδιών αρκεί να είναι ηλικίας 14 χρονών και άνω.
 
Η επιστολή της Κομισιόν στάλθηκε στις 13/9/2018 και χρειάστηκαν να περάσουν οκτώ μήνες μέχρι να κατατεθεί στη Βουλή το σχετικό τροποποιητικό νομοσχέδιο, το οποίο, θα πρέπει να ψηφιστεί το αργότερο μέχρι τον επόμενο μήνα ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος λήψης μέτρων εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας.
 
Όπως αναφέρει στην επιστολή της η Κομισιόν, κατά την ψήφιση της σχετικής εναρμονιστικής νομοθεσίας το 2014 δεν μεταφέρθηκαν ορθά στο εθνικό μας δίκαιο τα άρθρα 8,17,20,22,24 και 25 της Οδηγίας που αφορούν αντίστοιχα στις συναινετικές σεξουαλικές δραστηριότητες, στη δικαιοδοσία και συντονισμό της ποινικής δίωξης, την προστασία των παιδιών θυμάτων στο πλαίσιο ποινικών ερευνών καθώς και τα μέτρα κατά ιστότοπων που περιέχουν ή διαδίδουν παιδική πορνογραφία. Τόσο το Υπουργείο Εργασίας όσο και η Αστυνομία παραδέχθηκαν, μετά τις παρατηρήσεις της Κομισιόν που διαβιβάστηκαν γραπτώς στη Νομική Υπηρεσία, ότι όντως δεν υπάρχει πλήρης συμμόρφωση της εθνικής νομοθεσίας με τα αναφερόμενα άρθρα της Οδηγίας.
 

 
Συγκεκριμένα, το τροποποιητικό νομοσχέδιο που καλείται να ψηφίσει η Βουλή προς συμμόρφωση με τις υποδείξεις της Κομισιόν, προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: 
 
1. Δεν συνιστούν ποινικό αδίκημα δυνάμει του παρόντος Νόμου οι σεξουαλικές δραστηριότητες όπως καθορίζονται στα εδάφια (1) και (3) του άρθρου 6 όταν αυτές είναι συναινετικές μεταξύ παιδιών τα οποία δεν έχουν φτάσει στην ηλικία συναίνεσης (στην Κύπρο καθορίζεται η ηλικία των 17 ετών ενώ σε άλλες χώρες της Ε.Ε. κυμαίνεται από τα 14 μέχρι τα 16 έτη) και η διαφορά ηλικίας μεταξύ των δύο παιδιών δεν υπερβαίνει τα τρία χρόνια και νοουμένου, ότι έχουν παρόμοιο βαθμό ψυχολογικής και σωματικής ανάπτυξης ή ωριμότητας.
 
2. Δεν συνιστούν ποινικό αδίκημα δυνάμει του παρόντος Νόμου οι σεξουαλικές δραστηριότητες όπως καθορίζονται στα εδάφια (1) και (3) του άρθρου 8 για την παραγωγή, απόκτηση ή κατοχή πορνογραφικού υλικού στην οποία εμφανίζονται παιδιά που έχουν φθάσει την ηλικία της σεξουαλικής συναίνεσης εφόσον η παραγωγή και κατοχή του εν λόγω υλικού πραγματοποιείται με τη συναίνεση των παιδιών αυτών και μόνο προς ιδία χρήση από τα συγκεκριμένα παιδιά στον βαθμό που οι πράξεις δεν περιλαμβάνουν οποιαδήποτε κακοποίηση ή και βία ή και εκμετάλλευση ή και εξαναγκασμό.
 
3. Το παρόν άρθρο δεν εφαρμόζεται στις πιο πάνω περιπτώσεις εφόσον οποιοδήποτε από τα εμπλεκόμενα παιδιά είναι ηλικίας κάτω των 14 ετών.
 
4. Παρέχεται η εξουσία στα δικαστήρια της Δημοκρατίας να εκδικάζουν αδικήματα που προβλέπονται στον παρόντα Νόμο, δηλαδή, αδικήματα σεξουαλικής κακοποίησης και σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών όπως και παιδικής πορνογραφίας εφόσον αυτά διαπράττονται από πολίτη της Δημοκρατίας σε οποιαδήποτε ξένη χώρα ανεξάρτητα με το γεγονός ότι αυτά συνιστούν ή όχι ποινικά αδικήματα στον τόπο που τελέστηκαν.
Αξίζει να αναφερθεί, ότι με τη σχετική εναρμονιστική νομοθεσία θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά η φραγή ιστοσελίδων με υλικό παιδικής πορνογραφίας έπειτα από εντολή εισαγγελέα. Πρόσθετα, καθορίστηκε ένα νέο ποινικό αδίκημα αυτό της «πορνογραφικής παράστασης» ώστε να μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη και σε περιπτώσεις μετάδοσης τέτοιου υλικού μέσω κινητού ή skype.
 
Ψήφιση μέχρι τον Ιούνιο ή καταγγελία 
 
Η Νομική Υπηρεσία κοινοποίησε στις 15/3/2019 στην Κομισιόν τις πρόνοιες που θα ενσωματώσει στην κείμενη νομοθεσία ως ήταν οι υποδείξεις της. Παράλληλα, αναλήφθηκε δέσμευση έναντι της Κομισιόν ότι η ψήφιση του νομοσχεδίου θα γίνει μέχρι το τέλος Ιουνίου 2019 ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος λήψης μέτρων εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η μη ψήφιση του νομοσχεδίου μέχρι την ταχθείσα προθεσμία θα αφήσει τη Δημοκρατία εκτεθειμένη σε καταδίκη στην περίπτωση καταχώρησης προσφυγής εναντίον της από την Κομισιόν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (ΔΕΕ) και ενδεχόμενα, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, και στην επιβολή
χρηματικής ποινής ή και περιοδικής χρηματικής ποινής μέχρι να υπάρξει πλήρης συμμόρφωση της εθνικής μας νομοθεσίας με την Οδηγία 2011/93/ΕΕ.
 
Γάμος από την ηλικία των 17 χρονών και άνω 
 
Κατά την επεξεργασία του αναφερόμενου νομοσχεδίου, η Νομική Υπηρεσία έκρινε αναγκαία την τροποποίηση και του περί Γάμου Νόμου, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εσωτερικών, για σκοπούς ορθότερης μεταφοράς του άρθρου 8 της σχετικής Οδηγίας, ώστε να απαγορεύεται ο γάμος μεταξύ ανήλικου που είναι στην ηλικία σεξουαλικής συναίνεσης και ενήλικα κατά πολύ μεγαλύτερού του. Παράλληλα, θα επιτρέπεται ο γάμος μεταξύ προσώπων που έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους ή που η διαφορά ηλικίας μεταξύ των δύο δεν υπερβαίνει τα τρία χρόνια και έχουν παρόμοιο βαθμό ψυχολογικής και σωματικής ανάπτυξης ή ωριμότητας.