Δεν υπάρχει ίσως άλλη λεωφόρος σε όλη την Κύπρο που να χώρεσε τόσες αναμνήσεις, τόσες προσδοκίες και ελπίδες, αλλά και τόσο δάκρυ χιλιάδων ανθρώπων, κατοίκων μιας κατεχόμενης πόλης. 

Θέμα: Πάμπος Βασιλας / Φιλελεύθερος 

Σ’ αυτή τη λεωφόρο υπάρχει εδώ και 47 χρόνια ένα οδόφραγμα, που μπροστά του έγιναν άπειρες ειρηνικές εκδηλώσεις και διαδηλώσεις γι’ αυτή την κατεχόμενη πόλη. Άνθρωποι που έφυγαν από τη ζωή αλλά και άνθρωποι που ακόμα ζουν και γεννήθηκαν σ’ αυτή την πόλη, την κατεχόμενη Αμμόχωστο, προσδοκούν ακόμη ότι από αυτή τη λεωφόρο θα διαβούν, για να πάνε στην πόλη τους, όταν θα φτάσει, αμήν, η άγια εκείνη ώρα της επιστροφής και της επανένωσης του νησιού. Θα μπορούσαν να γραφτούν βιβλία για τη λεωφόρο Αμμοχώστου, τον γνωστό «δρόμο του οδοφράγματος της Δερύνειας», μας τόνισε ο δήμαρχος Δερύνειας Άντρος Καραγιάννης. 

Σε ένα οδοιπορικό μνήμης, ανατρέξαμε πρώτα στους παλιούς καλούς καιρούς προ του 1974, όταν δεν υπήρχαν στρατιωτικά οδοφράγματα, συρματοπλέγματα και διαίρεση του νησιού. Τότε που Ε/κ και Τ/κ εργάζονταν ειρηνικά στο λιμάνι της Αμμοχώστου και ζούσαν ειρηνικά στην πόλη. Εκείνα τα χρόνια, αντί λεωφόρος, ο δρόμος από Δερύνεια προς Αμμόχωστο ονομαζόταν οδός Αμμοχώστου και από Αμμόχωστο προς Δερύνεια, οδός Δερύνειας. Όταν η Δερύνεια από κοινότητα έγινε Δήμος, ο δρόμος αναβαθμίστηκε από οδό, σε λεωφόρο Αμμοχώστου. Πριν το 1974 από την οδό Αμμοχώστου στη Δερύνεια, περνούσαν πολλοί κάτοικοι των Κοκκινοχωριών για να κάνουν τις δουλειές τους στο αστικό κέντρο της επαρχίας, όπου υπήρχαν τα κυβερνητικά κτήρια. Περνούσαν επίσης οι αγρότες είτε για να μεταφέρουν προϊόντα στο παζάρι και τα καταστήματα της πόλης, είτε στα συσκευαστήρια, για να πάρουν τον δρόμο των εξαγωγών. 

Πικρές θύμησες

Τον Αύγουστο του 1974, όταν οι Τούρκοι μπήκαν  στην Αμμόχωστο, πολλές χιλιάδες Αμμοχωστιανοί χρησιμοποίησαν την οδό Αμμοχώστου ως δρόμο διαφυγής από τον επελαύνοντα Αττίλα. Και εκεί, στο μικρό τότε χωριό της Δερύνειας, άλλος ζήτησε ένα ποτήρι νερό, άλλος τρόφιμα, κάποιοι λίγο παιδικό γάλα για τα μωρά τους κλ.π. Και ελάχιστες μέρες αργότερα, από την οδό της Αμμοχώστου και της ευρύτερης περιοχής της Κάτω Δερύνειας και του Αγίου Μέμνονα, τουρκικά τανγκ εισήλθαν στα βόρεια του χωριού, αναγκάζοντας τους κατοίκους να πάρουν και αυτοί, ευτυχώς προσωρινά, τον δρόμο της προσφυγιάς, αφού όταν συνάντησαν αντίσταση, οι Τούρκοι τελικά υποχώρησαν.

Ο δρόμος αυτός, ανέφερε ο κ. Καραγιάννης, οδηγεί κατευθείαν στην Αμμόχωστο. Και στη Δερύνεια είναι πεποίθηση της τοπικής κοινωνίας, ότι η κοινότητα αποτελεί φυσική προέκταση της Αμμοχώστου. Γεωγραφικά, αλλά και  πολιτιστικά αφού η γειτνίαση της κοινότητας με μια τόσο ανεπτυγμένη πόλη, είχε ποικίλες θετικές επιδράσεις. 

ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Παρά τις αντιξοότητες, δήλωσε επίσης ο κ. Καραγιάννης, η Δερύνεια ενίοτε προσπαθεί να πρωτοπορεί σε θέματα ανάπτυξης. Και αυτό γίνεται ακόμα και μέσα στην ίδια την νεκρή ζώνη. Και έφερε ως παράδειγμα την επικείμενη εγκαινίαση και λειτουργία υπαίθριου κινηματογράφου στη νεκρή ζώνη. Ακόμη, τις προσπάθειες ανάπτυξης της μελισσοκομίας εντός της ίδιας ζώνης. «Και ασφαλώς να μην ξεχνάμε και τον αγροτικό κόσμο της Δερύνειας, ο οποίος είναι αυτός που κρατά αυτή την περιοχή οικονομικά ενεργή», είπε ακόμη ο δήμαρχος Δερύνειας. 

Η Δερύνεια, τόνισε ακόμη, πέτυχε τα προηγούμενα χρόνια να συμπεριληφθεί ολόκληρη στο κυβερνητικό πρόγραμμα για τα ειδικά κριτήρια για νεαρά ζευγάρια που επιλέγουν να εγκατασταθούν σε ακριτικές περιοχές. Κάτι, που πραγματικά έδωσε μεγάλη ώθηση στην πληθυσμιακή ανάπτυξη του Δήμου. Σύμφωνα με τον κ. Καραγιάννη, το 2019 εκδόθηκαν 56 άδειες οικοδομής, 47 το 2020, ενώ μέχρι στιγμής το 2021 έχουν εκδοθεί πέραν των 30. Γεγονός που ωθεί τον Δήμο να προχωρεί σταδιακά στη βελτίωση των υποδομών του όπως το οδικό δίκτυο και άλλες Υπηρεσίες. 

Η σκληρή συνέχεια 

Η συνέχεια μετά το 1974, σύμφωνα με τον κ. Καραγιάννη, κάθε άλλο παρά εύκολη ήταν και έτσι εξακολουθεί να είναι και σήμερα. «Στη Δερύνεια, τα καθημερινά καθήκοντα και εργασίες ενός δημάρχου και ενός Δήμου, είναι πολύ διαφορετικά από ό,τι σε ένα μη ακριτικό Δήμο», συνέχισε. Καθημερινά, πρόσθεσε, πριν πάει στο γραφείο του, θα περάσει από τις βόρειες παρυφές του Δήμου, ρωτώντας κατοίκους αλλά και γεωργούς εάν υπάρχει κάποιο θέμα ή πρόβλημα. Εάν υπάρχει, τότε θα αναλάβει να προβεί σε διαβήματα προς τα Ηνωμένα Έθνη και να ενημερώσει τα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα. Επίσης, καθημερινά, έχει επικοινωνία και με τον απομακρυσμένο οικισμό Στροβιλιών, για να πληροφορηθεί και από εκεί εάν υπάρχουν τυχόν προβλήματα. 

Κουράστηκε ο κόσμος 

Σχολιάζοντας τα τελευταία γεγονότα γύρω από την Αμμόχωστο, ο κ. Καραγιάννης μετέφερε το αίσθημα που αφουγκράζεται πλέον ο ίδιος ανάμεσα στους Αμμοχωστιανούς και τον κόσμο που κάθε χρόνο- καλώς- παρευρίσκεται στις ειρηνικές εκδηλώσεις στο οδόφραγμα  Δερύνειας: «Πάλι τα ίδια, κουραστήκαμε, βαρεθήκαμε μόνο λόγια, θέλουμε πράξεις». Και από την άλλη, συνέχισε ο δήμαρχος Δερύνειας, είναι και οι άνθρωποι, ανάμεσά τους και οι Δερυνιώτες που αφουγκράζονται ήχους και βλέπουν πράγματα στην κλειστή πόλη της Αμμοχώστου. Αυξάνονται λοιπόν σταδιακά οι ήχοι, ο αχός στην κλειστή πόλη που μαρτυρεί ότι η πόλη εποικίζεται. Και τα φώτα επίσης αυξάνονται τις νύχτες. Γεγονός που επιβεβαιώνει δυστυχώς το πρώτο. Αυτά σημαίνουν ότι κάτι συμβαίνει. Υπάρχει κίνηση, υπάρχει δραστηριοποίηση.