Τουρκοκύπριοι αγνοούμενοι στη σπηλιά της φώκιας


Μια ανθρώπινη τραγωδία κρύβεται πίσω από τα ευχάριστα νέα της αποκατάστασης της σπηλιάς στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου στο Μοναγρούλλι, που είχε σαν αποτέλεσμα την επιστροφή σπάνιου είδους φώκιας στην περιοχή εν αναμονή και της πρώτης γέννησης. Μια ιστορία που κρύβει τον ανθρώπινο πόνο των αγνοούμενων ανεξάρτητα από εθνικότητα. Η θαλάσσια σπηλιά στον Άγιο Γεώργιο Αλαμάνου, βρισκόταν σε κακή κατάσταση μετά την καταστροφή που υπέστη στο παρελθόν, όπως αναφερόταν στο δελτίο Τύπου της ενημέρωσης του Υπουργείου Γεωργίας, μετά την αποκατάστασή της. Ψάχνοντας τι είχε συμβεί στο παρελθόν, η ιστορία μας πηγαίνει στο όχι μακρινό 2006, όταν άρχισαν οι ανασκαφές για την ανεύρεση αγνοουμένων, Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων.

Ουσιαστικά σημαντικό μέρος της σπηλιάς καταστράφηκε κατά τη διαδικασία ανασκαφών για εντοπισμό οστών αγνοουμένων μετά από πληροφορίες που δόθηκαν στη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους. 

Κληθείς από τον «Φ», ο επίτροπος Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα και Θέματα Αποδήμων, Φώτης Φωτίου, επιβεβαίωσε ότι όντως δόθηκε πληροφορία στη ΔΕΑ από τρίτους στη βάση της Συμφωνίας Κληρίδη - Ντενκτάς για τους Αγνοούμενους της 31ης Ιουλίου 1997. Με βάση τη συμφωνία, είπε, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να παράσχουν πληροφορίες για την τοποθεσία ταφών Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων αγνοουμένων.


Για τη θαλασσινή σπηλιά στην περιοχή Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου δόθηκε πληροφορία ότι σκότωσαν και τοποθέτησαν στη σπηλιά τα πτώματα Τ/κ μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Κατά τις εκταφές εντοπίστηκαν οστά τριών Τ/κ τα οποία αφού ταυτοποιήθηκαν επιστράφηκαν στις οικογένειές τους. Πρόσθεσε ότι πρόκειται για τη σπηλιά η οποία αποκαταστάθηκε πρόσφατα. Σύμφωνα με τον κ. Φωτίου οι ανασκαφές άρχισαν τον Ιούλιου του 2006 και ολοκληρώθηκαν τον Αύγουστο του ίδιου έτους.

Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο του 2006 με τη χρήση βαρέου τύπου εκσκαφέων άνοιξαν την οροφή της σπηλιάς σε συγκεκριμένο σημείο που είχε δοθεί πληροφορία για ομαδικό τάφο δύο Τ/κ αγνοουμένων, κάτω από μια συκιά. Σύμφωνα με την πληροφορία που δόθηκε έγινε χρήση δυναμίτη για να καλυφθούν τα σώματα. Τελικά έγινε η εκταφή οστών τριών Τ/κ, τα οποία αφού ταυτοποιήθηκαν παραδόθηκαν σε συγγενικά τους πρόσωπα. Αργότερα μεταφέρθηκε χώμα για να κλείσει η τρύπα που άνοιξε, καταστρέφοντας ουσιαστικά τον εσωτερικό χώρο της σπηλιάς. Μέχρι τότε το 2006, προτού καταστραφεί η σπηλιά, αποτελούσε καταφύγιο για τη φρουτονυχτερίδα (rousettusaegyptiacus), γνωστή και ως νυχτοπάππαρος.

Σήμερα, κατά τις εργασίες αποκατάστασης αφαιρέθηκαν 420 κυβικά μέτρα χώμα και μεταφέρθηκαν από 21 φορτηγά. Η όλη εργασία ολοκληρώθηκε μέσα σε τρεις ημέρες υπό την επίβλεψη πολιτικού μηχανικού, ενώ ο εργολάβος ενήργησε στη βάση μελέτης.


Η αποκατάσταση της σπηλιάς στον Άγιο Γεώργιο Αλαμάνου στο Μοναγρούλλι έδωσε τη δυνατότητα στη μεσογειακή φώκια να επιστρέψει και να μπορέσει να αναπαραχθεί. Αυτή τη στιγμή στη σπηλιά βρίσκονται τρία άτομα, ενώ αναμένονται γεννητούρια, τα οποία θα μπορούν να μεγαλώσουν με ασφάλεια. Συνολικά στο νησί βρίσκονται 19 φώκιες αυτή τη στιγμή. Μετά την επιτυχία να αποκατασταθεί η σπηλιά και να αποτελεί πλέον ενεργή περιοχή αναπαραγωγής της φώκιας, το επόμενο στοίχημα είναι η επιστροφή της φρουτονυχτερίδας στη σπηλιά. Ένα σπάνιο και αυστηρά προστατευόμενο είδος το οποίο συναντάμε μόνο στην Κύπρο σε όλη στην Ευρώπη, που για χρόνια έβρισκε καταφύγιο στην περιοχή και εξαφανίστηκε μετά την ανθρώπινη παρέμβαση το 2006. Η φρουτονυχτερίδα αριθμεί λιγότερα από 1.000 άτομα στο νησί.

Στις προσπάθειες για περαιτέρω προστασία της σπηλιάς τροχιοδρομείται ήδη η κήρυξη σε κρατικό δάσος της κρατικής χαλίτικης γης που βρίσκεται στην ζώνη προστασίας της παραλίας στην Κοινότητα Μοναγρούλλι. Για το θέμα αυτό έγιναν επαφές με την κοινότητα η οποία έδωσε τη συγκατάθεσή και ζήτησε από τις αρμόδιες υπηρεσίες τη βελτίωση του δρόμου από το κέντρο της κοινότητας με κατεύθυνση κατά μήκος της ακτογραμμής. Προς το σκοπό αυτό θα ζητηθεί η συγκατάθεση των ιδιοκτητών γης, ιδιωτών και της Εκκλησίας. 

Εκεί κρύβονταν οι άρχοντες όταν επιτέθονταν πειρατές

Η συγκεκριμένη σπηλιά, γνωστή στους τόπακες ως χωστόσπηλιος κρύβει ένα θρύλο και σύμφωνα με τον κοινοτάρχη Μοναγρουλλίου, Παρασκευά Ηρακλέους, η σπηλιά συγκοινωνούσε με την Αρχαία Αμαθούντα χρησιμοποιούνταν για να κρύβονται οι άρχοντες της εποχής από επιδρομές και πειρατές. Σύμφωνα με τον θρύλο, από τη σπηλιά φυγαδεύτηκε η βασίλισσα της Αμαθούντας για να σωθεί από τους Σαρακηνούς ληστές που κούρσεψαν το βασίλειό της, αφήνοντας μέσα σε αυτό κάποιο αμύθητο θησαυρό.

Σύστημα παρακολούθησης εν αναμονή του νυχτοπάππαρου

Οι εργασίες αποκατάστασης διενεργήθηκαν σε χερσαίο έδαφος, μερικά μέτρα από την είσοδο της σπηλιάς, η οποία βρίσκεται εντός της θάλασσας. Στόχος των εργασιών ήταν η βελτίωση της σπηλιάς, ώστε να καταστεί ακόμα πιο φιλόξενη για τις φώκιες και τις φρουτονυχτερίδες, χωρίς να αλλοιωθεί η φυσική της κατάσταση. 

Αρχικά απομακρύνθηκαν από τη σπηλιά εκατοντάδες κυβικά χώματος, τα οποία είχαν τοποθετηθεί προ ετών, καλύπτοντας την παραλία που υπήρχε εντός της σπηλιάς και μειώνοντας τον ωφέλιμο χώρο που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι φώκιες. Στις σημαντικότερες εργασίες αποκατάστασης συγκαταλέγονται επίσης η διαμόρφωση του χώρου εντός της σπηλιάς, η τοποθέτηση συρμάτινου πλέγματος στο άνοιγμα που υπήρχε στα βράχια και εφαρμογή μονωτικού υλικού, το οποίο δημιουργεί φυσικές συνθήκες, ιδανικές για τα δύο είδη.   

Μετά το τέλος των εργασιών, στη σπηλιά τοποθετήθηκε σύστημα παρακολούθησης, με τη βοήθεια του οποίου θα παρατηρείται η δραστηριότητα εντός της σπηλιάς. Μέσα από την παρακολούθηση διαπιστώθηκε ότι πολύ νωρίς μετά την αποκατάστασή της, η σπηλιά άρχισε να χρησιμοποιείται από άτομα της μεσογειακής φώκιας.


Πηγή: philenews