Το Συμβούλιο της Ευρώπης δημοσίευσε σήμερα δύο εκθέσεις σχετικά με την εξέλιξη της κατάστασης στις ευρωπαϊκές φυλακές από το 2005 έως το 2015 και την εξέλιξη των αλλοδαπών παραβατών που φυλακίστηκαν ή βρίσκονταν σε φυλάκιση με αναστολή από το 2009 έως το 2015.

Αυτές οι δύο μελέτες διεξήχθησαν από το Πανεπιστήμιο της Λοζάνης και συγχρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο της Ευρώπης, με σκοπό να παράσχουν ένα αξιόπιστο σύνολο δεδομένων για τους κύριους δείκτες φυλάκισης και φυλάκισης με αναστολή, ώστε να βοηθήσουν εθνικές αρχές στη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων σχετικά με τις ποινές. Στην μελέτη συμμετείχαν το τμήμα για τις Ετήσιες Ποινικές Στατιστικές του Συμβουλίου της Ευρώπης (SPACE), οι διοικήσεις των σωφρονιστικών ιδρυμάτων και οι υπηρεσίες φυλάκισης σε αναστολή της Ευρώπης.

Η έκθεση «Φυλακές στην Ευρώπη 2005-2015» αποκαλύπτει ότι, από το 2005 έως το 2015, ο αριθμός κρατουμένων ανά 100.000 κατοίκους παρέμεινε σταθερός στην Ευρώπη. Από το 2005, τα ποσοστά αυτά τείνουν να μειώνονται με λίγες εξαιρέσεις: η Αγγλία και η Ουαλία, η Σκωτία, η Ισπανία και η Πορτογαλία εμφανίζουν σχετικά υψηλά, ενώ η Κροατία, η Ελλάδα, η Σλοβενία και η Τουρκία έχουν σχετικά χαμηλά ποσοστά φυλάκισης.

Από το 2005 έως το 2015, οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά φυλάκισης ήταν η Αλβανία, η Γεωργία, η Λιθουανία, η ΠΓΔΜ, το Μαυροβούνιο και η Τουρκία. Από την άλλη πλευρά, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες καταχωρούνται πλέον στις χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά φυλάκισης, ενώ η Εσθονία και η Λετονία έχουν μειώσει αισθητά τα δικά τους.

Σύμφωνα με την έκθεση «Οι αλλοδαποί παραβάτες σε φυλακές και σε αναστολή στην Ευρώπη», κατά την τελευταία δεκαετία, το μέσο ποσοστό αλλοδαπών κρατουμένων ήταν σταθερό συνολικά στην Ευρώπη και ανέρχεται σε 12%. Το ποσοστό των αλλοδαπών στον πληθυσμό των φυλακών παρέμεινε χαμηλό στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (λιγότερο από 5%) και υψηλότερο στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, όπου αυξήθηκε.

Το 2015, η κατανομή των ποσοστών φυλάκισης με αναστολή στην Ευρώπη ήταν πολύ ετερογενής και δεν ακολούθησε σαφή γεωγραφική κατανομή. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των ατόμων που βρίσκονταν σε φυλάκιση με αναστολή, ήταν υψηλότερος από τον αριθμό των ατόμων που βρίσκονταν στη φυλακή. Οι σκανδιναβικές χώρες και οι Κάτω Χώρες είχαν χαμηλά ποσοστά φυλάκισης και φυλάκισης με αναστολή. Αντιθέτως, οι διοικήσεις των φυλακών στην Αγγλία, στην Ουαλία, την Πολωνία και την Τουρκία είχαν υψηλά ποσοστά φυλάκισης και φυλάκισης με αναστολή, ενώ για την Ισπανία, τη Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Ελλάδα, τα ποσοστά ήταν μέτρια έως υψηλά και στις δύο περιπτώσεις.

Το 2015, το ποσοστό των αλλοδαπών που βρίσκονταν υπό την εποπτεία των υπηρεσιών ανιχνεύσεως, ήταν πολύ χαμηλότερο από το ποσοστό των αλλοδαπών που βρίσκονταν στα ποινικά ιδρύματα. Σύμφωνα με τον διευθυντή μελέτης, τον καθηγητή κο Μ. Αέμπι, υπάρχει μια πολύπλοκη σχέση μεταξύ των ποσοστών φυλάκισης και των ποσοστών φυλάκισης με αναστολή. Αυτό που αποκαλύπτουν τα αριθμητικά στοιχεία, είναι ότι οι ανοικτές κυρώσεις και τα μέτρα δεν χρησιμοποιούνται απαραίτητα ως εναλλακτικές λύσεις, αλλά ως μέτρα που εφαρμόζονται πέραν της φυλάκισης.

Η εικόνα στην Κύπρο

Συγκρίνοντας τη χρονιά 2014/15 με το 2005, οι ακόλουθοι δείκτες παρουσιάζουν μείωση:

Αριθμός αποφυλακίσεων (-26%)

Πυκνότητα φυλακών (-37%)

Ποσοστό αλλοδαπών κρατουμένων (-16%),

Προφυλακισμένοι αλλοδαποί (-10%)

Ποσοστό θανάτων ανά 10.000 κρατουμένους (-22%)

Προϋπολογισμός φυλακής (-18%)

Συγκρίνοντας τη χρονιά 2014/15 με το 2005, οι ακόλουθοι δείκτες παρουσιάζουν αύξηση:

Ο πληθυσμός των φυλακών (+ 22%),

Μέση διάρκεια φυλάκισης (+ 26%),

Ποσοστό των γυναικών κρατουμένων (+ 54%),

Ποσοστό μη καταδικασθέντων κρατουμένων (+ 42%)

Αναλογία κρατουμένων ανά προσωπικό (+ 10%)

Μέση δαπάνη ημερησίως για την κράτηση ενός κρατούμενου (+ 17%)

Συγκρίνοντας τη χρονιά 2014/15 με το 2005, οι ακόλουθοι δείκτες παραμένουν σταθεροί:

Ποσοστό εισόδου στις φυλακές (-1%)

Συγκριτική εικόνα της Κύπρου

Σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το 2014/15 η Κύπρος παρουσίασε:

Χαμηλό: Ποσοστό φυλακών, μέσος χρόνος φυλάκισης βάσει του συνολικού αριθμού ημερών διαμονής στη φυλακή, μέση διάρκεια φυλάκισης με βάση απόθεμα και ροή, ποσοστό αλλοδαπών υπό προδικαστική κράτηση, ποσοστό αυτοκτονιών κρατουμένων σε προφυλάκιση.

Μέσο: Πυκνότητα φυλακών, ποσοστό μη καταδικασθέντων κρατουμένων, αναλογία κρατουμένων ανά προσωπικό, μέση δαπάνη ημερησίως για την κράτηση ενός κρατούμενου.

Υψηλό: Ποσοστό εισόδου στις φυλακές, ποσοστό απελευθερώσεων από τις φυλακές, μέση ηλικία του πληθυσμού των φυλακών, το ποσοστό των γυναικών κρατουμένων, το ποσοστό των αλλοδαπών κρατουμένων, ποσοστό θανάτων ανά 10.000 κρατούμενους, ποσοστό αυτοκτονιών ανά 10.000 κρατούμενους, ποσοστό κρατούμενου προσωπικού στο συνολικό προσωπικό.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/wp.unil.ch