Αντισυνταγματικό, ακόμη και γελοίο, χαρακτηρίζει το SafePass ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Χρίστος Κληρίδης.

«Το να παρουσιάζω πάσο, 40 χρόνια δικηγόρος για να έρθω να ασκήσω το επάγγελμά μου στο γραφείο μου, το θεωρώ τουλάχιστον γελοίο», είπε συγκεκριμένα. Όπως αναφέρει, έκθεση που εκπονήθηκε από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συλλόγου, καλούσε τον υπουργό Υγείας να ανακαλέσει την πρόθεση του και να μη συνεχίσει με εξαγγελία του συγκεκριμένου μέτρου (SafePass). Επιπρόσθετα, είπε, η έκθεση ζητούσε την επανεξέταση των διαταγμάτων που βρίσκονται σε ισχύ, τροποποιήσεις για τον εκκλησιασμό και επιπρόσθετη τεκμηρίωση για τη σχέση εμβολίων και μετάδοσης του κορωνοϊού.

«Όταν μιλάμε για αντισυνταγματικότητα των μέτρων, δεν το κάνουμε για σκοπούς αντιπολιτευτικούς», υπογράμμισε ο κ. Κληρίδης και τόνισε ότι σκοπός είναι να βεβαιωθούν «ότι τα μέτρα είναι νόμιμα και ότι δεν θα ξεφύγουμε από τα επιτρεπτά όρια σε ένα κράτος Δικαίου». Η πανδημία, είπε, είναι μια μακρά περιπέτεια και «είναι πολύ σημαντικό οι πολίτες να γνωρίζουν ότι οτιδήποτε λαμβάνεται ως μέτρο είναι και νόμιμο, επιβαλλόμενο και δικαιολογημένο».

Επεσήμανε, παράλληλα, ότι ο ίδιος ενεργεί στη βάση έκθεσης της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, η οποία κατόπιν παράκλησης του ιδίου προχώρησε σε μια λεπτομερή έκθεση, την οποία και παρέλαβε από τον πρόεδρο της Επιτροπής, Αχιλλέα Δημητριάδη. «Στα συμπεράσματα αυτής της έκθεσης, γίνεται έκκληση προς τον υπουργό Υγείας, να αναθεωρήσει –τότε ήταν αναγγελθείσα– την πρόθεση να καταστεί υποχρεωτική η παρουσίαση rapid test ή PCR, το αποδεικτικό νόσησης και το πιστοποιητικό εμβολιασμού, αυτό δηλαδή που στη συνέχεια ονομάστηκε CoronaPass. Είχε προειδοποιήσει η Επιτροπή και ζητούσε αναθεώρηση της πρόθεσης, πόσο δε των μέτρων που έχουν εισαχθεί τώρα».

Επιπρόσθετα, είπε, η έκθεση ζητούσε την επανεξέταση των διαταγμάτων που βρίσκονται σε ισχύ, ζητούσε τροποποιήσεις ιδιαίτερα όσον αφορά στον εκκλησιασμό και ζητούσε να παραταθεί η επιστημονική τεκμηρίωση, αναφορικά με την αποτροπή της μετάδοσης του κορωνοϊού από εμβολιασμένα πρόσωπα. «Στη βάση της έκθεση προχώρησα σε ένα λεπτομερές σημείωμα, το οποίο δημοσιεύτηκε στη Δικαιοσύνη και στο οποίο αιτιολογεί πλήρως τη θέση μου για την αντισυνταγματικότητα». Το σημείωμα αυτό, είπε, συμπληρώνεται, τώρα, και με τις πρακτικές που λαμβάνονται σε άλλες χώρες.

Δεν μπορώ να διανοηθώ, υπογράμμισε ο κ. Κληρίδης, είτε ως πρόεδρος είτε με οποιαδήποτε ιδιότητα μου, για να μπορώ να πάω στο γραφείο μου να βγάζω CoronaPass. «Για εμένα αυτό είναι η κατάλυση της ελευθερίας του λειτουργού της Δικαιοσύνης. Δεν μπορώ για να έρθω στο γραφείο μου να παρουσιάζω οπουδήποτε CoronaPass. Είναι άλλο να μπουν κάποια μέτρα. Είχαμε εισηγηθεί ως Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, όπως τηρηθούν η μάσκα και οι αποστάσεις. Το να παρουσιάζω πάσο, 40 χρόνια δικηγόρος για να έρθω να ασκήσω το επάγγελμα μου στο γραφείο μου, το θεωρώ τουλάχιστον γελοίο».

Σχετικά με την εκδίκαση των υποθέσεων που σχετίζονται με τα μέτρα, οι οποίες θα διαφωτίσουν και τη συνταγματικότητα τους, ο κ. Κληρίδης σημείωσε ότι καταγράφεται καθυστέρηση. «Ενώ σε άλλες χώρες κρίθηκαν, ήδη, κάποια μέτρα αντισυνταγματικά, στην Κύπρο, δυστυχώς, οι δικαστικές διαδικασίες για διάφορους λόγους, καθυστερούν. Κανονικά θα έπρεπε να είχαμε κάποιες αποφάσεις. Τα πάντα θα κριθούν σε τελική ανάλυση από το Ανώτατο Δικαστήριο και από εκεί και πέρα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων». Είπε ακόμη ότι, οι προειδοποιήσεις τους έχουν ως πρόθεση να βοηθήσουν αυτούς που εκδίδουν τα διατάγματα και να τους καθοδηγήσουν, ούτως ώστε να αποφευχθούν κάποιες ενδεχομένως δυσάρεστες συνέπειες στο μέλλον. 

Παράδειγμα οι αποφάσεις δικαστηρίων ξένων χωρών

Τα παραδείγματα άλλων δημοκρατικών κοινωνιών σε σχέση με την αντιμετώπιση της πανδημίας, αξιοποιεί ως μέτρο ο κ. Κληρίδης σε έρευνά του, την οποία κατέθεσε στη Δικαιοσύνη. 

Όπως αναφέρει:

- Στη Φινλανδία πρόσφατα δημοσιεύθηκε ότι η κυβέρνηση απέσυρε την πρόταση για lock down σε πέντε μεγάλες πόλεις της χώρας καθ’ ότι το Κοινοβούλιο έκρινε το μέτρο αντισυνταγματικό. Το θέμα εξετάστηκε από Συνταγματική Επιτροπή του Κοινοβουλίου και ζήτησε να αλλάξει η συγκεκριμένη πρόταση.

- Στην Τσεχία για να επιτραπούν οι δραστικοί περιορισμοί η χώρα κηρύχθηκε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

- Στην Ελλάδα η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων έκρινε αντισυνταγματική την απαγόρευση των συναθροίσεων στις 15 Νοεμβρίου του 2020 και προειδοποίησε ότι τα μέτρα δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα όρια του κράτους δικαίου. Γενικές απαγορεύσεις δεν είναι επιτρεπτές.

- Στην Ισπανία, τον Οκτώβριο του 2020, Δικαστήριο της Μαδρίτης απέρριψε τα μέτρα μερικού lock down που είχαν επιβληθεί στην ισπανική πρωτεύουσα διότι πλήττουν θεμελιώδη δικαιώματα.

- Στη Βοσνία, το Συνταγματικό Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρξε παραβίαση του ατομικού δικαιώματος ελεύθερης μετακίνησης όταν τέθηκαν σε καραντίνα ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών και νέοι κάτω των 18 ετών.

- Στην Ολλανδία, Δικαστήριο διέταξε την κυβέρνηση να αποσύρει αμέσως τη νυκτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας, την οποία επέβαλε προκειμένου να περιορίσει την εξάπλωση του κορωνοϊού. Έκρινε ότι εκτεταμένα μέτρα πρέπει να στηρίζονται σε κατάλληλους νόμους. Η απόφαση τελεί υπό έφεση.

- Στη Γερμανία, Δικαστήριο τον Φεβρουάριο του 2021 ακύρωσε τη νυκτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας για την καταπολέμηση της πανδημίας γιατί δεν είχε τεκμηριωθεί επαρκώς. Σε μία άλλη περίπτωση το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε συνταγματικό νόμο που αφορούσε προσφυγή ιδιοκτήτριας εστιατορίου να ανοίξει. Το δικαστήριο έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι υπήρχε κάλυψη της ζημίας απώλειας εισοδημάτων της τάξης του 75% για αυτό μπορούσε να δικαιολογηθεί το μέτρο αφήνοντας να νοηθεί ότι, όπου δεν υπάρχει αποζημίωση το μέτρο ήταν δυνατό να κριθεί αντισυνταγματικό.

- Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, μέτρα της πολιτείας της Νέας Υόρκης κρίθηκαν αντισυνταγματικά πολύ πρόσφατα εφ’ όσον περιόριζαν σε 10 πιστούς τις συγκεντρώσεις σε χώρους λατρείας. 

- Στη Νέα Ζηλανδία το Ανώτατο Δικαστήριο τόνισε τη σημασία του κράτους δικαίου και συμπέρανε ότι, για τις πρώτες εννέα ημέρες του lock down υπήρξε παράνομος περιορισμός των ελευθεριών και δικαιωμάτων των Νεοζηλανδών. Εξετάστηκε η νομική βάση των διαταγμάτων σε λεπτομέρεια.

Ο κ. Κληρίδης επανέλαβε τη θέση ότι υπάρχει υπέρβαση εξουσίας σε τέτοιο βαθμό και έκταση που καθιστά κάποια από τα μέτρα αντισυνταγματικά. Είναι πολύ σημαντικό, είπε, να γίνει κατανοητό από όλους ότι «όταν λαμβάνονται μέτρα μέσα στο πλαίσιο της πανδημίας με στόχο την προστασία της δημόσιας Υγείας, το κράτος δεν είναι ανεξέλεγκτο. Πρέπει πάντοτε να ενεργεί μέσα στο πλαίσιο της νομιμότητας».

Η προσπάθεια των αρμοδίων, όπως σημειώνει, πρέπει να είναι τα μέτρα να είναι πάντοτε νόμιμα, αιτιολογημένα και να πείθουν τους δέκτες τους για το θέμα αυτό. «Διαφορετικά εγκυμονούν πολλούς κινδύνους και πολλές φορές τα μέτρα καθίστανται αναποτελεσματικά και ανεφάρμοστα και ο στόχος ο οποίος επιδιώκεται δεν επιτυγχάνεται».